zondag 8 september 2013

Social media in het onderwijs, voor als je nog niet om bent!!

Wat kan het toch goed zijn om af en toe eens een boek te lezen over social media en onderwijs in plaats van allerlei wetenschappelijke artikelen te raadplegen die zich specifiek op 1 onderdeel richten. Zo heeft het boek; Social media in het onderwijs* (Van den Beemt red., 2013) mij in pakweg 70 bladzijden doen realiseren waarom het belangrijk is dat social media wordt toegepast in het onderwijs. Nu was ik al over de streep, bij social media denk ik aan onderwijs en vice versa. Toch staat, in met name hoofdstuk 1 en 2, informatie waarmee ik mijn keuze sterker kan onderbouwen. Bijvoorbeeld door dat wat over de relatie social media en het functioneren in de maatschappij staat beschreven:
De huidige samenleving vraagt in toenemende mate dat mensen samenwerken, informatie delen en feedback geven. Voor deze activiteiten is het van belang een goed sociaal netwerk te hebben. Het gebruik van social media verstrekt de functie van netwerken waarin zowel leerlingen als leraren actief zijn (p.43).
Binnen de opleiding waar ik werkzaam ben doe ik dit te weinig. Ik leer de studenten een vak maar vergeet soms dat er meer is nodig is om hen als goed beroepsbeoefenaar te laten functioneren. Zo moet de student meer competent worden in het up to date houden van zijn kennis, immers op het moment dat hij/zij van school afkomt kan die kennis al achterhaald zijn. Waarom niet starten op de opleiding met een online platform (bv wiggio.com) voor studenten waarin kennis gebracht, gehaald en gedeeld kan worden en inzetten op het continueren van deze community na de opleiding?
Ik realiseer mij nu ook dat ik binnen de discussie van het wel of niet kiezen voor een hybride leeromgeving die ik voer met collega's, de plaatsbepaling van social media daarin kan meenemen. Social media kunnen immers de muren van de school doorbreken, een aspect dat ook bij hybride leeromgevingen een rol speelt! Dit doorbreken van de muren van de school, is 1 van de 6 aspecten die in het boek beschreven worden om de kracht van social media te illustreren. Ik kan zo nog even doorgaan.
Twee dingen wil ik nog aanhalen:
1. Het boek is met name geschreven voor die schoolleiders en -bestuurders die nog niet om zijn, die nog twijfelen of 'blijven' hangen in de negatieve kant van social media. Het boek biedt een strategie om deze mensen over de streep te trekken en dit doen de auteurs door;
...basiskennis over social media aan te reiken, vanuit het ideeën dat je als (eind)verantwoordelijke over een zeker kennisniveau moet beschikken om leiding te kunnen geven aan ontwikkelingen in de school op dit gebied, of nog beter gezegd, aan mensen die in de school invulling geven aan ontwikkeling op dit gebied (p.8).
De schrijvers doen zichzelf te kort door zich alleen op deze groep te focussen. Het boek geeft informatie die ook heel belangrijk is voor alle opleiders. Ik heb gelijk een whatsapp naar een zwager gestuurd die les geeft op een middelbare school met de tip dit boek te lezen. Op zijn school hebben alle docenten een tablet ontvangen opdat zij met social media/ICT aan de slag kunnen in de lessen, echter zonder enig vorm van ondersteuning en onderbouwing. Als hij dit boek leest zal hem die onderbouwing (bijvoorbeeld in het hoofdstuk over didactiek en social media) gelijk duidelijk zijn en door de vele voorbeelden heeft hij ook zicht op de toepasbaarheid van social media. Daarnaast kan hij in gesprek gaan met zijn leidinggevende over het opzetten van een strategie opdat zo'n tablet ook daadwerkelijk gebruikt gaat worden, bottom up ipv bottom down. Of hij kiest om te gaan netwerken:
Wanneer je als leraar vervolgens kiest voor social media, begin dan bij wat je kunt. Creëer vervolgens een netwerk van collega's en geïnteresseerden en ga bouwen, het liefst samen met je leerlingen (p.61).
2. De term die een paar keer in het boek voorkomt en wat ik een lastig begrip vind is, moderatie. Wat wordt bedoeld met moderatie? Ik ken het woord moderator, een gespreksleider. En ik ken het begrip moderatie als het checken van geplaatste berichten op een forum op inhoud. Een scheldkanonnade kan zo geweigerd worden. In het boek wordt het begrip geplaatst in de twee visies op informatiegebruik die gehanteerd worden:
De eerste visie, passend bij de begintijd van het internet, gaat uit van individueel zoeken en vinden van informatie op basis van vrije associatie. De tweede visie waarbij samenwerken en moderatie van associatie centraal staat, sluit het beste aan bij social media als leermiddel. De didactische kracht van social media betreft vooral de mogelijkheden die zij bieden tot samenwerken, bedenken en creëren (p.41).
Moderatie van associatie?! Ik denk dat hiermee bedoeld wordt dat door het delen van informatie via social media ook moderatie (zoals in mijn tweede beschrijving) plaatsvindt. Niet alles doet er toe (vrije associatie) maar samen worden keuzes gemaakt wat dan kan leiden tot nieuwe informatie en kennis. Maar zeker weten doe ik het niet! Misschien moet ik er een tweet aan wagen?

*Boek in de reeks van de Meso focus-serie (nr. 88 uitgever: Kluwer)