Zuster!

Mensen die mij via Twitter volgen weten wellicht dat ik een hekel heb aan tweets waarin het woord verpleegster, verpleger, broeder of zuster wordt gebruikt als men het heeft over een verpleegkundige.

Ook bedrijven die afbeeldingen gebruiken waar een verpleegkundige op een traditionele manier wordt afgebeeld (witte jurk en wit kapje) krijgen via Twitter de wind van voren.

Wat is dat toch?
Sinds 1987 mag ik mij verpleegkundige noemen nadat ik het HBO-V diploma heb behaald. En vanaf het begin van de opleiding verbaas ik mij over het gebruik van verpleegster/verpleger/zuster/broeder.
Verpleegkundige is een wettelijk beschermde titel (1993), men mag zich geen verpleegkundige noemen zonder het diploma, behaald op niveau 4 (MBO) of niveau 5 (HBO).
Met het diploma registreert de net-verpleegkundige zich in het BIG-register en kan dan naast strafrechtelijk, arbeidsrechtelijk en burgerrechtelijk ook tuchtrechtelijk vervolgd worden. Dit geldt voor meer beroepen in de zorg, zoals arts, verloskundige en fysiotherapeut. De term verpleegkundige is in 1966 geïntroduceerd en is onzijdig in de zin dat zowel vrouwen als mannen deze titel kunnen dragen.

Waarom men nog steeds de woorden verpleegster/verpleger/zuster/broeder hanteert is een raadsel omdat de term verpleegkundige dus feitelijk bijna 50 jaar bestaat. Is het omdat het woord verpleging ook in omloop is? Zo wordt op 12 mei de dag van de verpleging gevierd en niet de dag van de verpleegkunde. Is het omdat er een romantisch beeld bestaat rond het woord verpleegster en is het woord verpleegkundige te klinisch? Is het omdat men het beroep associeert met een verpleegkundige in het algemeen ziekenhuis waar de patiënt nog regelmatig 'zuster' roept naar die vrouw in het witte uniform?

Ik kan er de vinger niet op leggen. Misschien ben ik er ook allergisch voor omdat ik zelf nooit als verpleegkundige in een wit uniform heb gewerkt. Ik werkte namelijk in de psychiatrie en ik liep daar rond in gewone kleding. In de psychiatrie word je niet aangesproken als zuster of broeder door de patiënten maar gewoon bij je voornaam. Dit verpersoonlijkt het werk dat je doet als verpleegkundige en dat vind ik belangrijk. Dit is een boodschap die ik meegeef aan de studenten verpleegkunde die ik les geef. Hiermee kan de student voorkomen dat zij/hij zuster of broeder wordt genoemd. Ik schrijf kan, want ik weet ook wel dat het voor een patiënt makkelijker is om zuster te zeggen tegen vrouwelijke verpleegkundigen of broeder tegen mannelijke verpleegkundigen dan al die verschillende namen te onthouden. Ai, is dat niet gewoon het probleem bij het vraagstuk zuster en broeder?
Het speelt zeker mee, maar dat geldt niet voor de woorden verpleegster en verpleger. Hoe dat tij gekeerd kan worden, ik weet het niet, er zullen nog wel wat frustratietweets door mij verzonden worden in de toekomst.